Overgave

Door Sandra Rodenburg.

Toen Bas net overleden was waren er voortdurend momenten van verdriet. Talloze herinneringen, voorwerpen die ik zag, thuis en in de supermarkt een plaatje van een Donald Duck. Alles deed me aan hem denken en iedere keer bij zo’n herinnering voelde ik een steek in mijn hart.

De stekende pijn in mijn hart ging geleidelijk over naar een meer dreinend gevoel. Vele keren op een dag voelde ik mijn hart huilen. Soms laaide het verdriet op en werd het heviger. Op volkomen onverwachte momenten werd ik er door overvallen. Dat is het rouwproces, hield ik me voor en ik had geen idee hoe dat zich verder zou gaan ontwikkelen. Intuïtief voelde ik wel aan dat ik de gevoelens van verdriet en rouw toe moest laten.

In het boek “Genezen door te leven” van Mirjam Greenspan, houdt ze een pleidooi voor het toelaten van emoties. Duistere emoties noemt ze Verdriet, angst en wanhoop. Ze promoot het toelaten ervan omdat we volgens Mirjam een cultuur hebben van emotiefobie.
Mirjam is zelf Amerikaanse en geeft aan dat onderdrukking van emoties vooral in de Amerikaanse maatschappij gigantisch aan de orde is. Onderdrukking door alcoholmisbruik, medicijnen maar ook door de amusementsindustrie. Mensen ondergaan hun emoties niet meer zelf maar doen dat via het beleven van emoties van personages in films en series.

Onderdrukking en afbreking van emoties als verdriet en angst leidt tot depressie en neuroses. Wanneer we de moed hebben ons verdriet, onze angst en wanhoop toe te staan en te doorleven kunnen wij deze “duistere” emoties uiteindelijk transformeren in dankbaarheid, hoop en vreugde.
Mirjam omschrijft dit alchemisch proces als volgt: Emotionele energie stroomt en er opent zich een verborgen ingang naar ons hart. Er verandert iets. Een transmutatie vindt plaats, een verschuiving via pijn naar spirituele kracht. Dat is emotionele alchemie: een proces waardoor iets gewoons wordt omgezet in iets zeer kostbaars. Het vermogen om de luisteren naar duistere emoties is de grondslag van genezing.

Zelf ken ik het doorleven maar ook het niet doorleven van emoties heel goed. Het eerste voelt levend en het tweede voelt als van binnen dood zijn. Want het blokkeren van gevoel blokkeert niet alleen de moeilijke zware emoties maar ook de gevoelens van vreugde en blijheid. Waardoor er een afvlakking in het gevoelsleven ontstaat en uiteindelijk depressie.
Luisteren naar pijn is moeilijk en hoe groter de pijn hoe moeilijker. Toch is het uiteindelijk makkelijker om te luisteren dan niet te luisteren. De pijn, het verdriet wil gezien, gehoord en geleefd worden. de pijn hoeft ons niet te beperken maar kan juist verruimen omdat we hiermee compassie kunnen beleven voor alle andere mensen die net als wij pijn en verdriet kennen.

Onze kracht schuilt in onze kwetsbaarheid. Het besef van onze lichamelijke tijdelijkheid en de kwetsbaarheid van ons lichaam is noodzakelijk voor ons voortbestaan en dat van de aarde.
Dat onze geliefden en wijzelf kunnen sterven is een besef dat ons tegelijkertijd kwetsbaar maar ook sterk maakt. Het maakt dat wij kunnen leren in overgave te leven: volledig aanwezig zijn bij wat er gebeurt zonder aanspraak te maken op de afloop.

Is het zo?

En dat pijn me blijft bezeren
Maar Liefde haar zal transformeren? (2016)